Personalized privacy: Customizing your Facebook settings (Vietnamese)

Bảo vệ quyền riêng tư cá nhân: Tùy chỉnh Facebook theo cài đặt riêng của quý vị

Khi là mạng xã hội to lớn nhất thế giới, các nỗ lực bảo vệ quyền riêng tư là thiết yếu. Ấn bản này cung ứng các hướng dẫn chi tiết sử dụng các công cụ quản lý của Facebook để bảo vệ quyền riêng tư của người dùng --từ căn bản đến mức cao hơn.

On the world’s largest social network, a prudent approach to privacy is critical. This publication provides detailed instructions for using the various Facebook privacy management tools—both basic and advanced.

Hàng ngày có khoảng hơn một tỷ rưỡi người đăng nhập vào trương mục của họ, Facebook là trang mạng xã hội lớn nhất thế giới. Ứng dụng di động và trang mạng điện toán cho người dùng chia sẻ các ý kiến, sinh hoạt, hình ảnh, video, đường dẫn, tin tức và nhiều thứ khác—tạo ra một “quảng trường thành phố” của thông tin, giải trí và lôi cuốn. Tuy nhiên, tham gia vào bất kỳ mảng truyền thông nào đều có các vấn đề cần lưu ý đến sự riêng tư. Ấn bản này giải thích cách để quý vị có thể thoải mái lướt Facebook nhưng vẫn bảo vệ được các tin tức cá nhân và sự an toàn khi tham gia mạng điện toán.

Điều lệ về Trữ Liệu của Facebook (Chính sách dữ liệu) giải thích chi tiết cách công ty thâu thập và sử dụng tin tức về quý vị ra sao, nó đã được chia sẻ như thế nào và được lưu giữ trong bao lâu. Điều lệ cũng phác thảo các quyền hạn của quý vị và cách thi hành.

Facebook và quyền riêng tư

Bảo vệ quyền riêng tư của quý vị vô cùng quan trọng bất kể khi nào quý vị lên mạng điện toán, làm việc, học hỏi, giao dịch ngân hàng, mua sắm hay chuyện trò. Khi quý vị tưởng thật an toàn để chia sẻ các tin tức cá nhân, các hoạch định du lịch, tên của con cái, hình ảnh gia đình và các chi tiết khác về đời sống của quý vị với gia đình và bạn thân, nhưng đăng lên chốn công cộng-dù cố ý hay vô tình-quý vị có thể tạo điều kiện cho những người khách không mời mà tới và mầm mống hậu quả không lường được.

Cài đặt Facebook cho phép người dùng điều chỉnh các tùy chọn quyền riêng tư. Diễn đàn này cung ứng nhiều cơ hội để quý vị kiểm soát ai có thể xem về quý vị, khi lên mạng hay dùng ứng dụng quý vị thấy gì, và Facebook có dữ liệu nào về quý vị và đã được sử dụng ra sao. Biết cách kiểm soát trương mục Facebook của quý vị và thành thạo cách cài đặt và chọn lựa sẽ giúp quý vị tận dụng hết những gì Facebook cung ứng.

Các công cụ quản lý sự riêng tư

Để giúp người dùng thiết lập sự riêng tư theo ý riêng, Facebook cung ứng các nguồn chỉ dẫn tổng quát—Lối tắt Quyền Riêng Tư và Kiểm Tra Quyền Riêng Tư (Privacy Shortcut và Privacy Checkup)—hướng dẫn hết các lưu ý quan trọng nhất bảo vệ quyền riêng tư và tập trung các lựa chọn để quý vị quyết định loại bảo vệ nào đúng cho quý vị.

Lối tắt quyền riêng tư: Đó là một cửa hàng cho trương mục cá nhân và các tin tức cài đặt an toàn. Từ trang duy nhất này (tiếp cận qua ứng dụng Facebook trong phần Cài Đặt & Quyền Riêng Tư [Setting & Privacy], và trên trang mạng trong ký hiệu “?” ở góc bên phải phía trên của trang) quý vị có thể vào để truy cập nhiều cài đặt riêng tư được sử dụng phổ biến cùng với thông tin về những cài đặt cũng như các cách điều chỉnh.

Kiểm tra quyền riêng tư (tìm ra khi bấm vào phần “Kiểm tra một vài cài đặt quan trọng” [Review a few important privacy settings] gần phía trên của trang Lối tắt Quyền Riêng Tư trong ứng dụng, hay dưới ký hiệu “?” trong trang mạng) hướng dẫn quý vị các cài đặt quan trọng bảo vệ tin tức riêng tư trên Facebook, giúp bảo vệ tài khoản của quý vị thật an toàn và kiểm soát ai có thể xem những gì quý vị chia sẻ và tin tức về quý vị được dùng ra sao. Một khi quý vị chọn cài đặt trong bốn phần của kiểm tra, các chọn lựa của quý vị sẽ áp dụng cho sinh hoạt của quý vị trong tương lai trừ khi quý vị lại thay đổi trong phần Kiểm tra quyền riêng tư hay trực tiếp trong phần “Cài đặt”, hoặc thay đổi thành phần người xem cho các đăng tải cá nhân.

Giờ đây quý vị đã biết cách vào các cài đặt, cũng là nơi quý vị có thể hiểu biết thêm là mỗi cài đặt làm gì cho quý vị.

Các cài đặt căn bản về quyền riêng tư trên Facebook cho quý vị kiểm soát ai được xem những gì quý vị chia sẻ. Cài đặt theo ý mình một vài sự kiểm soát có thể đưa đến thành quả dài lâu mức độ bảo vệ quyền riêng tư mà quý vị thấy thoải mái.

Các từ ngữ chính yếu nên biết: Trước khi bàn về các cài đặt cụ thể, có một số từ ngữ chính yếu quý vị nên quen thuộc để hiểu thành phần người xem mà quý vị đang chia sẻ trên Facebook.

• Công Khai: Khi chia sẻ điều gì Công Khai, nghĩa là bất kỳ ai, bao gồm những người không có trong Facebook, có thể được xem.
• Bạn bè: Lựa chọn này cho quý vị đăng tải mọi chuyện cho bạn bè của quý vị trong Facebook. Nếu người nào khác được gắn thẻ tên của họ trong tin đăng, số người xem sẽ mở rộng thêm bao gồm tên người được gắn thẻ và bạn của họ.
• Tùy chỉnh: Khi chọn Tùy chỉnh, quý vị chia sẻ với những người quý vị tuyển chọn, hay ẩn đi không cho một số người nào đó thấy. Quý vị cũng có thể chia sẻ trong danh sách bạn bè nào đó nếu quý vị thiết lập danh sách này.
• Chỉ Mình Tôi: Lựa chọn này cho quý vị đăng điều gì trên trang dòng thời gian (timeline) của quý vị và chỉ có quý vị thấy. Đăng cái gì ở dạng Chỉ Mình Tôi sẽ hiện lên trong Bảng Tin (News Feed) của quý vị nhưng sẽ không hiện lên trên trang tin đăng của bạn quý vị. Khi gắn thẻ tên ai trong nội dung và chọn dạng Chỉ Mình Tôi, khán giả sẽ không mở rộng, gồm cả người quý vị gắn thẻ tên.

Trang Cá Nhân của quý vị: Khi mở một trương mục Facebook, quý vị thiết lập trang cá nhân trên Facebook. Các thông tin cá nhân cụ thể sẽ luôn xuất hiện công khai, như tên, hình cá nhân, và hình bìa, xưng hô giới tính, và tên tài khoản của quý vị. Các chi tiết khác quý vị có thể thêm vào, như mối quan hệ, chỗ làm và thành phố cư ngụ, nếu quý vị chọn chỉ có người xem do quý vị chọn lựa mới nhìn thấy được (chỉ cho quý vị, bạn của quý vị, bạn của bạn quý vị, danh sách bạn bè do quý vị tạo ra, hay công khai). Ấn nút danh mục và kéo xuống, chọn người xem cho mỗi tin quý vị đăng để chọn ai có thể xem được tin này, và cài đặt mặc định cho các tiết mục khác nhau (thí dụ, về ngôn ngữ, mặc định dạng công cộng, về tín ngưỡng, mặc định dạng bạn của bạn).

Danh sách bạn bè của quý vị: Nếu không muốn mọi người thấy danh sách bạn bè, quý vị có thể thay đổi người xem bằng cách bấm vào phần Ai có thể xem danh sách bạn bè của bạn? (trong ứng dụng, chọn Cài Đặt & Quyền Riêng Tư > Cài Đặt > Cài Đặt Quyền Riêng Tư [Settings & Privacy > Settings > Privacy Settings] trong danh mục ở dưới cùng góc bên phải.) Quý vị có một số lựa chọn, bao gồm tạo một danh sách theo ý mình. Nếu không muốn bất kỳ ai khác thấy danh sách bạn bè của quý vị, chọn “Chỉ mình Tôi;” những người khác sẽ chỉ thấy các người bạn “mutual friends” (bạn chung) khi họ coi trang cá nhân của quý vị, và quý vị vẫn sẽ xuất hiện trong danh sách bạn của người nào quý vị là bạn với họ. Facebook không cho quý vị chặn hết tất cả các yêu cầu kết bạn, nhưng trong mục Ai có thể gửi cho bạn lời mời kết bạn? quý vị có thể chọn “Bạn của bạn” thay vì “Mọi người.”

Dòng thời gian (timeline) của quý vị: Chỉ có quý vị và bạn của quý vị có thể đăng tải trong mục “dòng thời gian” (là chỗ trong trang Facebook quý vị chia sẻ mọi thứ). Nếu không muốn bạn của quý vị có thể đăng trong mục này, chọn “Chỉ Mình Tôi” trong phần thiết lập Ai có thể đăng lên dòng thời gian của bạn? (trong ứng dụng bấm, Cài Đặt & Quyền Riêng Tư > Cài Đặt > Dòng Thời & Gắn Thẻ, hay trên trang mạng bấm Cài Đặt > Dòng Thời & Gắn Thẻ). Những gì quý vị chia sẻ sẽ hiện ra cho cùng số khán giả giống như lần đăng tải trước đó trừ khi muốn đổi, quý vị có thể trực tiếp đổi thành phần khán giả bằng cách bấm vào nút chọn người xem ở trên hay dưới tin đăng (tùy theo quý vị dùng ứng dụng hay trang mạng.) Nếu đổi ý về người xem của lần đăng tin kỳ trước, quý vị có thể đổi, hay ngay cả xóa hoặc ẩn tin đăng khỏi mục dòng thời gian của quý vị. Bấm vào ký hiệu “…” trong chỗ tin đăng để chọn. Ngay cả với tất cả các tin đã đăng, quý vị có thể thay đổi thành phần người xem ở dạng Công Khai và “Bạn của Bạn” sang chỉ có “Bạn bè” bằng một cái bấm. Muốn giới hạn lại khán giả trong các tin đã đăng, vào phần Cài Đặt của ứng dụng, bấm Cài Đặt & Quyền Riêng Tư > Cài Đặt > Cài Đặt Quyền Riêng Tư hay trong trang mạng bấm Cài Đặt > Cài Đặt Quyền Riêng Tư.

Nếu quý vị quyết định là có những tin đăng trong quá khứ mà quý vị muốn dấu đi hoặc bãi bỏ vĩnh viễn, một tính năng gọi là Quản Lý Hoạt Động (Cài Đặt> tin tức Facebook của bạn> họat động đăng nhập> quản lý đăng nhập) giúp quý vị chọn một loạt tin đăng trong nhật ký hoạt động của quý vị, một là bãi bỏ hay bỏ vào kho lưu trữ tầt cả cùng một lúc. Bỏ vào kho lưu trữ chỉ dấu đi mà thôi; quý vị có thể khôi phục lại sau này nếu muốn. Dùng Bãi bỏ sẽ bỏ các tin đăng vào thùng rác, trong vòng 30 ngày các tin đăng này sẽ bị bãi bỏ vĩnh viễn.

Mặc dù quý vị luôn luôn có thể xóa được một tin đăng, nhưng điều quan trọng cần nhớ quý vị không thể làm gì khác nếu ai đó đã đọc được, vì thế, cách tốt nhất là cẩn thận ngay từ đầu. Nên nhớ, khi quý vị đăng tải cái gì trong dòng thời gian của người khác, quý vị không kiểm soát được ai sẽ thấy (hay chụp lại màn hình). Nếu ẩn các tin đăng khỏi phần dòng thời gian (bằng cách bấm vào ký hiệu “…” phía trên của tin đăng và chọn Ẩn khỏi dòng thời gian), không ai có thể thấy tin này trong dòng thời gian của quý vị, nhưng các tin này vẫn hiện ra trong kết quả dò tìm và ở nơi khác trong Facebook.

Bảng tin (News Feed) của quý vị: Mọi người nhìn thấy các tin đăng khác nhau trong bảng tin của họ - danh sách tin đăng, hình, videos, đường dẫn, hoạt động app, v.v. thay đổi liên miên – vì nội dung dựa theo sinh hoạt trên Facebook của quý vị. Facebook giải thích bảng tin hoạt động ra sao cho loại tin cụ thể này trong phần “Tại sao tôi thấy tin đăng này?” đây cũng là nơi quý vị làm các bước để quản lý các loại tin mà quý vị muốn xem trong tương lai từ các tài khoản nào đó.

Để quản lý những gì xuất hiện trên Bảng Tin, quý vị có thể điều chỉnh. Nếu muốn thấy các tin đăng lên từ những người nhất định, trên trang mạng, mở phần danh mục nằm phía trên góc bên phải của màn hình và quý vị chọn Cài Đặt Bảng Tin (News Feed Preferences); trong ứng dụng, mở danh mục ở phía dưới cùng góc bên phải và chọn Cài Đặt & Cài Đặt Quyền Riêng Tư > Cài Đặt > Cài Đặt Bảng Tin (Settings & Privacy > Settings > News Feed Preferences). Sau đó, quý vị chọn tin của ai quý vị muốn coi trước. Trong đây cũng có các lựa chọn khác như quý vị có thể chọn nút “không theo dõi” những người và các nhóm nào quý vị sẽ không còn muốn thấy tin họ đăng hiện lên trong cột nhận tin của quý vị. (Họ không biết quý vị không theo họ nữa, và quý vị có thể theo trở lại bất kỳ lúc nào.)

Gắn thẻ (tags): Gắn thẻ trong Facebook nghĩa là nhận ra tên của người nào trong mục tin đăng, hình, video, v.v. mới nhất. Gắn thẻ cũng sẽ đính kèm thêm trong bảng tin của người đó, trừ khi quý vị cài đặt bảng tin ở dạng “Chỉ Mình Tôi”. Bất cứ ai thấy thẻ tên được gắn thẻ đều có thể bấm vào nó và vào trang cá nhân của người đó, nhưng họ thấy gì tùy vào loại cài đặt bảo vệ quyền riêng tư ấn định người đó đã chọn. Trong phần Dòng Thời Gian và Gắn Thẻ của mục Cài Đặt trong cả hai ứng dụng và trang mạng, quý vị có thể kiểm soát một số lựa chọn theo ý muốn cho vụ gắn thẻ, bao gồm ai có thể thấy các tin đăng khi tên của quý vị được gắn thẻ vào trong phần dòng thời gian của chính quý vị và quý vị có thể duyệt lại các tin đăng có tên của quý vị được gắn vào trước khi nó xuất hiện trên phần dòng thời gian. Quý vị cũng có thể bỏ đi tên đã gắn thẻ (tên của quý vị, hay tên của người khác quý vị đã gắn thẻ) khỏi các hình và tin đăng. Chỉnh sửa tin đăng hay hình để bỏ tên quý vị đã gắn thẻ hay tự bỏ gắn thẻ mình ra bằng cách vào chỗ tin đăng hay hình đó và chọn “Bỏ gắn thẻ” ở dưới phần danh mục. Một khi gỡ bỏ gắn thẻ tên khỏi tin đăng hay hình, và tin đăng hay hình đó sẽ không còn hiện lên trong dòng thời gian của quý vị, nhưng người nào quý vị chia sẻ vẫn thấy được nó và có thể thấy được ở các chỗ như trên mục Bảng tin hay trong kết quả dò tìm. Để xóa bỏ hoàn toàn tin đăng trong Facebook, nên yêu cầu người đã đăng bỏ tin đó xuống.

Phản ứng và ý kiến: Bất kỳ người nào trong hàng người xem cũng có thể phản ứng trên các tiết mục quý vị đăng và đóng góp ý kiến, và xem được các phản ứng và ý kiến của người khác. Dùng danh mục ở phía trên hay dưới cùng của tin quý vị đăng nếu muốn thay đổi thành phần người xem. Quý vị có thể chọn ai được đóng góp ý kiến trong các mục quý vị đăng ở dạng công khai. Để kiểm soát việc này, vào trong phần Bài viết công khai của mục Cài Đặt trong cả hai ứng dụng và trang mạng. Ngoài việc chọn nhóm người được coi (Công khai, Bạn bè, hay Bạn của bạn), bất kỳ người nào được gắn thẻ trong bảng tin và bạn của họ cũng có thể đóng góp ý kiến. Quý vị cũng nên để ý nếu viết ý kiến trong một phần đăng tin của người nào đó đã định dạng, thí dụ, Bạn, ý kiến của quý vị sẽ hiện lên cho công chúng đọc nếu người đăng sau đó đổi sang dạng Công khai.

Cài đặt quyền riêng tư ở mức cao hơn

Các chọn lựa để bảo vệ sự riêng tư ở mức căn bản cũng đã kiểm soát ai được thấy gì rất nhiều, Facebook còn cung ứng thêm nhiều lựa chọn khác để hoàn mỹ mức bảo vệ sự riêng tư của quý vị. Đây là một số cài đặt khác quý vị có thể điều chỉnh theo ý riêng.

Nhận diện khuôn mặt: Facebook dùng kỹ thuật nhận diện khuôn mặt để nhận ra những người trong hình và videos. Việc này thuận tiện (để quý vị gắn thẻ ai đó nhanh và dễ hơn), quyền riêng tư (để quý vị biết nếu quý vị hiện lên trong hình nhưng không được gắn thẻ/thông báo cho quý vị biết), an toàn (bảo vệ quý vị không bị kẻ lừa đảo dùng hình của quý vị cho trang cá nhân của họ), và khả năng nhận biết (cho người yếu mắt biết ai có trong hình). Quý vị có thể kiểm soát kỹ thuật này trong phần Nhận Diện Khuôn Mặt ở mục Cài Đặt trong ứng dụng và trang mạng để quý vị chọn có cho Facebook nhận diện mặt của quý vị trong hình hay video hay không.

Chặn, hủy kết bạn và không theo dõi

• Chặn (blocking): Nếu “chặn” người nào, người đó không còn tìm ra trang cá nhân của quý vị, nhìn thấy những gì quý vị đăng trong dòng thời gian, gắn thẻ quý vị, mời quý vị tham dự các sự kiện hay nhóm, bắt đầu cuộc đối thoại với quý vị, mời quý vị làm bạn. Để chặn người nào, bấm chữ Chặn trong mục Cài Đặt của cả ứng dụng và trang mạng và gõ tên hay địa chỉ email của người muốn chặn. Khi muốn hết chặn người nào, người đó sẽ có thể thấy các mục quý vị đăng ở dạng công khai, nhưng sẽ không tự động là bạn của quý vị lần nữa.
• Hủy kết bạn (Unfriending): “hủy kết bạn” với người nào là bỏ tên người đó ra khỏi danh sách bạn của quý vị. Nhưng không như người bị chặn, người bị bạn loại bỏ tên có thể tìm lại quý vị trên Facebook và cố gắng xin kết bạn trở lại. Để hủy kết bạn với người nào, vào trong trang cá nhân của họ và trong app, nhấn vào ký hiệu “Bạn” phía dưới hình ảnh cá nhân của họ và chọn “hủy kết bạn;” trên trang mạng, dò tới chữ “Bạn” phía bên phải hình cá nhân của họ và chọn “Hủy kết bạn”.
• Không theo dõi (Unfollowing): “Không theo dõi” người nào là cách tế nhị nhất trong ba cách chọn. Nó giữ các tin đăng của người bạn đó không còn hiện lên Bảng tin của quý vị, nhưng quý vị sẽ vẫn giữ họ trong nhóm bạn. Khi muốn không theo dõi người nào bằng cách nhấn vào ký hiệu “III” trong Bảng tin của quý vị và vào phần danh mục, kéo xuống chọn theo ý muốn. Quý vị cũng có thể không theo dõi người nào bằng cách vào thẳng trang cá nhân của họ. Trong ứng dụng, nhấn vào ký hiệu cho biết quý vị là bạn dưới hình cá nhân của họ, nhấn nút “Theo dõi” và chọn “Không theo dõi”; trong trang mạng, dò tới ký hiệu “Theo dõi” phía bên phải hình cá nhân của họ và chọn giống như vậy.

Tìm kiếm (search): Quý vị có thể tìm kiếm mọi thứ trên Facebook – bao gồm người, tiết mục đăng hình, videos, nơi chốn, Trang, nhóm, ứng dụng, đường dẫn và sự kiện. Các tiết mục quý vị đăng có hiện lên hay không trong kết quả tìm kiếm của người nào tùy vào dạng cài đặt người xem cho tiết mục đó. Nếu tiết mục quý vị đặt ở dạng công khai, ai cũng có thể thấy khi họ tìm điều gì liên quan đến những gì quý vị đăng. Tùy vào cách cài đặt quyền riêng tư của quý vị, người ta có thể tìm trang cá nhân Facebook của quý vị bằng số điện thoại hay địa chỉ email. Để kiểm soát ai có thể tìm ra quý vị cách này, nhấn vào Ai có thể tìm kiếm bạn bằng số điện thoại mà bạn đã cung cấp? trong ứng dụng, vào Cài Đặt & Quyền Riêng Tư > Cài Đặt > Quyền Riêng Tư; trong trang mạng, vào Cài Đặt > Quyền Riêng Tư và sau đó chọn “Mọi người,” Bạn của bạn,” “Bạn” hay “Chỉ mình tôi.”

Làm y như vậy cho Ai có thể tìm kiếm bạn bằng địa chỉ email mà bạn cung cấp?

Nếu không muốn công cụ tìm kiếm bên ngoài Facebook liên kết với trang cá nhân của mình, quý vị nên bảo đảm không cho phép chuyện này bằng cách vào Bạn có muốn công cụ tìm kiếm bên ngoài Facebook liên kết với trang cá nhân của mình không? (cần mất một thời gian để hệ thống tìm kiếm ngưng kết nối với trang cá nhân của quý vị. Facebook không thể kiểm soát được nội dung đã vào trong thư mục và trong trữ liệu của các công cụ tìm kiếm, vì thế quý vị phải liên lạc thẳng với công ty của công cụ tìm kiếm để yêu cầu họ xóa ngay tin tức về quý vị).

Ứng dụng: Khi quý vị dùng thông tin đăng nhập của Facebook để xác thực (hay đăng nhập) vào các ứng dụng của các công ty trung gian, quý vị cho phép chia sẻ tin tức cá nhân của quý vị với ứng dụng này. Các tin tức khác bao gồm tên và hình cá nhân của quý vị, và các chi tiết khác quý vị có thể chọn để chia sẻ hay không như lứa tuổi, phái tính hay danh sách bạn của quý vị là những người cũng đã chọn chia sẻ danh sách bạn của họ cho ứng dụng đó.

Khi đăng nhập lần đầu tiên, quý vị sẽ được thấy một danh sách các chi tiết mà ứng dụng yêu cầu quý vị cho phép họ được truy cập vào và quý vị có thể lựa chọn từ chối cho vào các chi tiết cụ thể.

Để kiểm tra các ứng dụng nào quý vị đã cho phép được vào trữ liệu của Facebook, tìm biết các phần nào trong trữ liệu họ có thể vào, và chỉnh sửa sự cho phép (trữ liệu nào họ có thể vào), vô trong Ứng dụng và Trang Mạng trong mục Cài Đặt của cả ứng dụng và trang mạng. Bằng cách bấm vào chữ Đăng nhập qua Facebook, quý vị có thể chỉnh sửa các ứng dụng đang hoạt động để thay đổi trữ liệu họ có thể vào; quý vị cũng có thể chọn và xóa bỏ các ứng dụng quý vị không còn cần kết nối với tài khoản Facebook. (Quý vị phải liên lạc trực tiếp với công ty tạo ứng dụng để yêu cầu họ hủy bất kỳ trữ liệu nào họ đã thâu thập cho tới lúc này, và họ chắc chắn sẽ không có nhiệm vụ làm điều đó.)

Nếu quý vị chưa dùng một app hay trang mạng trong 90 ngày, ứng dụng vẫn có thể vào trong các thông tin quý vị đã chia sẻ trước đó, nhưng họ đã không còn được yêu cầu thêm các chi tiết cá nhân khác vì đã hết hạn. Quý vị cũng có thể chặn hoàn toàn các ứng dụng nhất định nào đó bằng cách vào danh sách Quản Lý Chặn trong phần Cài Đặt & Quyền Riêng Tư > Cài Đặt > Chặn của ứng dụng, và Cài Đặt > Chặn trong trang mạng của Facebook). Một khi quý vị chặn ứng dụng đó, nó không còn có thể liên lạc với quý vị hay lấy chi tiết không đăng tải công khai về quý vị qua Facebook.

Quảng cáo

Facebook đăng các quảng cáo dựa trên chi tiết cá nhân, địa điểm, sinh hoạt của quý vị trên Facebook, và sinh hoạt của quý vị ở nơi khác (trang mạng, ứng dụng, tiệm buôn lẻ, v.v.) mà nó phù hợp với trang cá nhân của quý vị trên Facebook. Tương tự như vậy, quý vị thấy các quảng cáo “phục vụ” bởi Facebook trên các trang mạng, ứng dụng và thiết bị khác nếu họ dùng công cụ quảng cáo của Facebook.

Công cụ “Hoạt Động Bên Ngoài Facebook” cho quý vị coi và quản lý các chi tiết mà các ứng dụng và trang mạng chia sẻ với Facebook về sự tương tác của quý vị với họ. Quý vị có thể chọn cắt đứt các tin tức từ tài khoản của quý vị, và cũng có thể cắt đứt sinh hoạt trong tương lai với Facebook. Vào “Thông tin của bạn trên Facebook” trong mục Cài Đặt của trang mạng hay ứng dụng.

Quý vị cũng kiểm soát được loại quảng cáo nào quý vị thấy và các tin tức về quý vị được công ty dùng ra sao để chọn lựa quảng cáo phù hợp cho quý vị. Bất kỳ quảng cáo nào quý vị thấy trên Facebook, quý vị có thể chọn vào “Tại sao tôi thấy quảng cáo này?” để biết thêm về lý do quảng cáo đó được hiện ra, và quý vị cũng có thể trực tiếp ẩn và báo cáo các quảng cáo khi quý vị thấy nó. Để biết thêm chi tiết và kiểm soát, viếng phần Quảng cáo trong mục Cài Đặt của trang mạng hay vào Tùy chọn quảng cáo trong Cài đặt & Quyền Riêng Tư > Cài đặt của ứng dụng. Sau đó, quý vị ẩn quảng cáo của công ty nhất định nào đó, thay đổi bất cứ điều gì mà các công ty quảng cáo nhắm vào quý vị dựa vào trữ liệu cá nhân của quý vị, hay thay đổi những gì ảnh hưởng đến các quảng cáo quý vị thấy.

Quý vị sẽ tìm thấy một số lựa chọn khác nhau để cung ứng sự trung thực và kiểm soát cho người sử dụng:

• Các sở thích của quý vị: Quý vị có thể coi và xóa bỏ các “sở thích” của quý vị đã được Facebook thâu thập để đăng quảng cáo theo sở thích cá nhân của quý vị; nó dựa trên sự tương tác của quý vị trong Trang Facebook và các quảng cáo trên Facebook quý vị nhấn vào.
• Công ty quảng cáo và thương nghiệp: Quý vị có thể coi mối quan hệ của quý vị với các công ty quảng cáo và thương nghiệp trên Facebook, như quảng cáo của ai quý vị đã nhấn vào. Thí dụ, quý vị có thể thấy các công ty quảng cáo nào đã đăng quảng cáo bằng cách tải lên một danh sách bao gồm tin tức của quý vị trên Facebook (thường là địa chỉ email hay số điện thoại) và ẩn các quảng cáo trong tương lai từ các công ty quảng cáo này.)
• Tin tức về quý vị: Tắt hoặc mở các tin tức cá nhân nào về quý vị như mối quan hệ, sở làm, chức vụ hay học vấn mà các công ty quảng cáo dựa vào hay không cho đăng quảng cáo nhắm vào quý vị. Quý vị cũng có thể xóa bỏ các đề mục quảng cáo Facebook cho quý vị thấy, dựa trên các tin tức cá nhân về quý vị trong Facebook và trong các sinh hoạt khác. Các công ty quảng cáo dùng các đề mục này để nhắm vào các khách hàng cụ thể.

Cài đặt quảng cáo: Quý vị cũng có thể tắt đi các quảng cáo nào quý vị không thích.

• Quý vị có thể chọn không xem quảng cáo nào dựa trên trữ liệu mà các cơ sở thương mại gởi tới Facebook về sinh hoạt của quý vị ngoài diễn đàn Facebook, như quý vị đã mua gì ở trang mạng của công ty đối tác với Facebook.
• Quý vị có thể ngưng các quảng cáo dựa vào sinh hoạt của quý vị trên Facebook mà nó xuất hiện trên các trang mạng, ứng dụng và thiết bị khác có dùng dịch vụ quảng cáo của Facebook.
• Quý vị có thể ngăn ngừa các người bạn của quý vị bị gởi tới các quảng cáo phô bày các sinh hoạt của quý vị. Thí dụ, nó sẽ ngăn các “Likes” của quý vị bị dùng cho các quảng cáo gởi đến các người bạn của quý vị kèm theo một tin nhắn như “Julie Đặng thích cái này”.
• “Ẩn chủ đề quảng cáo”, quý vị có thể cho Facebook biết quý vị không muốn thấy các quảng cáo về các chủ đề cụ thể, như làm cha mẹ, rượu hay thú kiểng, tạm thời hay vĩnh viễn.

Xóa sạch các sở thích và ẩn các loại quảng cáo nhất định nào đó sẽ không ngăn được hết các quảng cáo quý vị thấy; các quảng cáo hiện lên sẽ bớt mang tính cách cá nhân dựa vào các sinh hoạt của quý vị. Để biết thêm chi tiết, xin vào trang “Quảng Cáo” của Facebook.

Dò theo địa điểm

Facebook dùng địa điểm của quý vị cho nhiều mục đích khác nhau, bao gồm cho quý vị biết về những người bạn ở gần đó (chỉ dành cho ứng dụng di động và được quý vị cho phép), các sự kiện và thương mại, các quảng cáo giao hàng địa phương và tin tức, cũng như phát hiện hoạt động đáng nghi trong trương mục của quý vị. Facebook có thiết lập một số tính năng tìm kiếm địa điểm. Quý vị có thể kiểm soát máy của quý vị để chia sẻ chi tiết địa điểm chính xác với Facebook hay không qua tính năng Vị Trí (Location Services) trong mục Cài Đặt của ứng dụng trong máy di động.

Nếu Vị Trí bị tắt, Facebook vẫn có thể biết vị trí của quý vị qua các sử dụng như ghi tên, sự kiện, và thông tin về mạng kết nối của quý vị. Trong hệ Android, phần cài đặt Ngầm Thâu Thập Vị Trí (Background Location) nằm trong app của Facebook cho quý vị kiểm soát Facebook có thể biết vị trí chính xác máy của quý vị ở đâu qua tính năng Location Services khi quý vị không dùng app. Tương tự, trong hệ iOS, Facebook chỉ thâu thập vị trí chính xác của quý vị khi quý vị không dùng app, nhưng có cài tính năng Lociation Services ở dạng “Luôn Luôn” trong máy của quý vị.

Quý vị cũng có thể kiểm soát xem Facebook có lưu giữ các vị trí chính xác trong quá khứ của quý vị mà Facebook nhận được từ mục Vị Trí trong máy của quý vị qua tính năng Quá Khứ Vị Trí, đây là loại cài đặt đồng ý (opt- in) trong Facebook. Quý vị có thể mở hay tắt tính năng này, và nếu muốn xóa các quá khứ cũ, quý vị vào Cài Đặt > Vị Trí. Nếu tính năng Quá Khứ Vị Trí mở, quý vị có thể thấy thời biểu các nơi cụ thể quý vị đã đi qua được sắp xếp theo các ngày. Quá khứ phản ánh chi tiết vị trí đã nhận được từ máy của quý vị qua Vị Trí. Chỉ có quý vị thấy được chi tiết này.

Để biết thêm chi tiết về trữ liệu vị trí Facebook thâu thập và Facebook dùng ra sao, xin đọc Điều Lệ về Trữ Liệu của Công Ty tại: Chính sách dữ liệu.

Thông tin của bạn trên Facebook

Phần Thông tin của bạn trên Facebook nằm trong mục Cài Đặt ở trang mạng hay ứng dụng, cho thấy các tin tức nào về cá nhân của quý vị đã được thâu thập, nó cho quý vị quản lý trữ liệu của quý vị, và cho quý vị xóa bỏ trương mục và trữ liệu trong Facebook. Nó bao gồm các đề mục sau:

• Truy cập thông tin của bạn: Coi qua các chi tiết cá nhân của quý vị theo đề mục (khoảng hai tá).
• Tải thông tin của bạn xuống: Tải xuống một bản sao các tin tức về quý vị.
• Nhật ký hoạt động: Coi qua sinh hoạt của quý vị và của mỗi người xem, và nếu muốn, chỉnh sửa các tiết mục.
• Hoạt động bên ngoài Facebook: Coi qua các cơ sở thương mại và hội đoàn chia sẻ trên Facebook về các tương tác của quý vị với họ, như viếng các ứng dụng hay trang mạng của họ. Quý vị có thể cắt đứt quá khứ hoạt động khỏi tài khoản của Facebook.
• Quản lý thông tin của bạn: Công cụ này hướng dẫn quý vị quản lý các phần trữ liệu cụ thể trong Facebook và Instagram (thuộc công ty Facebook) (nằm trong phần Chủ nhân tài khoản và Kiểm Soát trong ứng dụng).
• Vô hiệu và xóa: Tại đây, quý vị có thể tạm thời vô hiệu hóa hay xóa vĩnh viễn trương mục Facebook (nằm trong phần Chủ Nhân Tài Khoản và Kiểm Soát trong ứng dụng). Quý vị có lựa chọn tải xuống một bản sao các tin tức về quý vị trước khi xóa bỏ.

Các thực hành tốt nhất khi dùng Facebook

Có nhiều điều tương đối đơn giản nhưng hữu hiệu quý vị có thể làm để bảo vệ quyền riêng tư của quý vị khi giao tiếp trên Facebook.

• Tận dụng hai yếu tố xác nhận (Facebook sẽ gởi cho quý vị một mật số qua tin nhắn, hay quý vị sẽ có mật số này qua ứng dụng xác nhận của công ty phụ mà quý vị sẽ cần gõ vào để đăng nhập từ một số điện thoại hay máy điện toán lạ). Nó sẽ giúp ngăn ngừa người nào đăng nhập vào tài khoản của quý vị cho dù họ biết được mật mã. Chọn tính năng cảnh báo nếu có một đăng nhập lạ vào trong trương mục của quý vị. Cài đặt các tính năng này trong phần Bảo mật và đăng nhập, trong mục Cài Đặt.
• Chỉ Chia sẻ các tin tức cá nhân cho các bạn thân nhất, hay đừng chia sẻ gì cả với họ. Đi đôi với các tin tức cá nhân khác của quý vị trong trang cá nhân và phần dòng thời gian, một số dữ kiện trông vô tội vạ -ngày sinh, việc làm trong quá khứ, những nơi đã ở, v.v.-nhưng nó có thể bị dùng để danh tính cá nhân và tài khoản của quý vị bị xâm nhập.
• Tránh cài đặt dạng “công khai” trong tài khoản cá nhân của quý vị. Đại đa số trường hợp, “Chỉ mình Tôi,” “Bạn” hay danh sách chọn lọc là lựa chọn tốt nhất (ngay cả “Bạn của bạn” cũng có thể được, tùy theo quý vị chia sẻ cái gì). Luôn kiểm tra quý vị đăng tin cho ai và thay đổi dạng người xem của quý vị khi cần.
• Đừng nhấn vào nút “có mặt” (check-in) để tuyên bố địa điểm của quý vị ngay lúc đó khi đăng tin. Thông thường, chia sẻ các sinh hoạt hay các chuyến du ngoạn sẽ an toàn hơn khi đã qua. Nếu quý vị muốn chia sẻ địa điểm đang diễn ra, nên biết chắc người xem đáng tin cậy.
• Đừng nhận các yêu cầu “kết bạn” từ những người lạ, và chỉnh sửa danh sách bạn của quý vị thường xuyên hay tạo một Danh Sách Chọn Lọc để tránh chia sẻ tới thành phần người xem rộng lớn không cần thiết.
• Nếu quý vị đã là bạn của ai đó trong Facebook và quý vị nhận được các yêu cầu kết bạn khác, nó có thể là một trương mục giả mạo. Kiểm qua với bạn của bạn hay người thân trong gia đình để biết chắc đúng là họ yêu cầu kết nối.
• Duyệt qua mục cài đặt của quý vị thường xuyên để biết chắc nó vẫn đúng với ý muốn của quý vị. Cùng một lúc, duyệt qua mục Nhật ký hoạt động (trong Thông tin của bạn trong Facebook ở mục Cài đặt) để biết chắc các tiết mục cũ đã đăng trong phần dòng thời gian của quý vị vẫn phản ánh dạng người xem quý vị muốn (nếu không, quý vị có thể thay đổi người xem, hay ẩn hoặc xóa đi tiết mục đó).
• Nếu không muốn các bạn của quý vị bị nhận các quảng cáo thể hiện sinh hoạt của quý vị trên Facebook, đừng nhấn “Chia sẻ,” hay “Thích” hoặc các nút tương tự liên quan đến một trang hay tin đăng.
• Nhiều ứng dụng và trang mạng cho quý vị đăng nhập bằng tên và mật mã quý vị đăng nhập vào Facebook. Nên kiểm qua cho chắc chắn các chi tiết nào ứng dụng yêu cầu được phép vào, và loại bỏ bất kỳ tiết mục nào quý vị không muốn chia sẻ.
• Cách tốt nhất để báo cáo một nội dung hà lạm hay thư rác trên Facebook là dùng đường dẫn Báo Cáo hiện lên gần ngay nội dung đó. Viếng trang “Cách Để Báo Cáo Sự Việc” để biết thêm chi tiết.

Nguồn tìm hiểu thêm

Phụ Huynh Trực Tuyến của Facebook có các đường dẫn, chỉ dẫn và các mẹo giúp phụ huynh hướng dẫn trẻ em dùng mạng xã hội cho an toàn và có trách nhiệm.

Tuổi Trẻ Trực Tuyến của Facebook có các chỉ dẫn, các mẹo của người trong cuộc, các chi tiết bảo vệ quyền riêng tư và an toàn, cũng nhưng các điều khác người trẻ cần biết để trải nghiệm Facebook có trách nhiệm, an toàn và thú vị. (Những người dưới 13 tuổi có thể không được có trang cá nhân Facebook, cho dù được phụ huynh cho phép).

Trang Mạnh Khỏe của Facebook kết nối những người viếng tới các nguồn giúp đỡ ngăn ngừa tự tử và giải pháp xã hội.

Phòng Thông Tin của Facebook đăng tải các tin tức mới nhất về các sinh hoạt của công ty và các đề tài về trữ liệu cá nhân, an ninh mạng, ảnh hưởng xã hội và nhiều tin khác.

Quyền Riêng Tư Căn Bản của Facebook tạo dễ dàng cho người ta tìm các công cụ để kiểm soát tin tức của họ trên Facebook, cung ứng cho người dùng các chỉ dẫn về giữ an toàn tài khoản, hiểu ai có thể nhìn thấy các tiết mục họ đăng và biết trang cá nhân của họ nhìn ra sao đối với những người khác.

Chủ Động: Thiết lập mạng xã hội theo ý của quý vị Do Cơ Quan Consumer Action phát hành giải thích cho người dùng mạng xã hội biết cách bảo vệ quyền riêng tư ra sao, cung ứng các chỉ dẫn cụ thể từng mạng xã hội trong tám mạng xã hội phổ thông, và kết nối tới các nguồn giúp đỡ để người đọc có thể tìm hiểu thêm.

Published / Reviewed Date

Published: November 03, 2020

Download File

Personalized privacy: Customizing your Facebook settings (Vietnamese)
File Name: Facebook_privacy_controls_2020_VN.pdf
File Size: 0.42MB

Sponsors

Notes

Cơ Quan Consumer Action biên soạn tập cẩm nang này với sự hợp tác của Facebook.

Filed Under

Internet   ♦   Privacy Rights   ♦  

Copyright

© 2020 –2024 Consumer Action. Rights Reserved.